Dünyadaki nükleer reaktörler, nükleer fisyon denilen ve ağır bir elementin atomlarının parçalanarak hafif elementlere dönüştürülmesinde açığa çıkan enerjiyle çalışıyor.
Bilim insanları, 1950’den bu yana Güneş’te her an olan, iki hafif elementin kaynaşarak daha ağır bir elemente dönüşmesi olan nükleer füzyon üzerinde çalışmalar yürütüyor.
Nükleer füzyon; iki hafif elementin nükleer reaksiyonlar sonucu birleşerek daha ağır bir element oluşturmasıdır.
Çekirdek tepkimesi olarak da bilinen bu tepkimenin sonucunda çok büyük miktarda enerji açığa çıkar.
Bilim insanları, Güneş’te gerçekleşen bu nükleer füzyon ortamının aynısını Dünya’da da kurarak sınırsız elde etmenin peşinde.
Nükleer füzyon, nükleer fisyondan çok daha yüksek enerji açığa çıkardığı ve radyasyon üretmediği için sonsuz temiz enerji kaynağı olarak görülüyor.
ABD, ÜÇÜNCÜ KEZ ENERJİ ÜRETTİ
ABD’de Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’ndaki (LLNL) Ulusal Ateşleme Tesisi’nde görev yapan araştırmacılar, güneşin gücünü dört kez başarılı bir şekilde kopyalayarak sınırsız temiz enerjiye bir adım daha yaklaştı.
Bilim insanları, bir nükleer füzyon reaksiyonundan üçünü defa net enerji üretmeyi başardı.
Ekibin Kaliforniya’daki girişimlerinden biri, yüzde 89’luk rekor bir enerji artışıyla sonuçlandı; bu, bir yıl önceki ilk ateşlemeden yüzde 35 daha fazlaydı.
Laboratuvarın Ulusal Ateşleme Tesisi (NIF), hohlraum adı verilen altın bir silindir içinde asılı duran ve bir elmas kapsül içinde tutulan donmuş izotop topaklarına ışın gönderen 192 lazere sahip.
Kapsüller, güneş çekirdeğinin içine göre daha fazla basınç oluşturmak için yaklaşık 100 milyon dereceye kadar ısıtılıyor.
Sonuçta ortaya çıkan patlama, izotopların kaynaşmasına, helyum ve bol miktarda enerji oluşmasına neden oluyor.
İlk başarılı girişim 5 Aralık 2022’de gerçekleşti ve kullanılandan yaklaşık yüzde 54 daha fazla enerji üretildi.
Füzyon reaksiyonu, lazerlerdeki 2,1 megajul gücün neredeyse yüzde 120’si olan yaklaşık 2,5 megajoule enerji üretti.
Ekip, 30 Temmuz’da yüzde 85’lik artışla rekor kırarken, ekim ayında iki deneme daha gerçekleştirildi.
Etkinlik sırasındaki füzyon, yaklaşık 3,88 megajul füzyon enerjisi üretti; bu, aralık ayındaki ilk başarıdan yüzde 89 daha fazla.
3,5 milyar dolarlık Ulusal Ateşleme Tesisi, başlangıçta patlamaları simüle ederek nükleer silahları test etmek için inşa edildi, ancak artık odak noktası füzyon enerjisi araştırmalarının ilerlemesine kaydı.
NÜKLEER FÜZYONDA BİR İLK
Dünya çapındaki araştırmacılar onlarca yıldır bu teknoloji üzerinde çalışıyor ve farklı yaklaşımlar deniyor.
Ancak şimdiye kadar hiçbir laboratuvar, Ulusal Ateşleme Tesisi’nin deneylerinde elde ettiği başarıya ulaşamadı.
